สาระหน้ารู้
ประเภทถังดับเพลิง
วิธีการเลือกใช้ถังดับเพลิง
1.ถังดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้ง(Dry Chemical Powder) ไม่เป็นพิษ แต่อาจทำให้หายใจไม่สะดวก ไม่เป็นสื่อไฟฟ้า มีผงบรรจุอยู่ 2 ชนิด คือผงโซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium Bicarbonate Base) และผงโปรแตสเซียมไบคาร์บอเนต (Potassium Bicarbonate Base) ในถังมีก๊าซไนโตรเจนหรือ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ เป็นตัวขับ สามารถดับเพลิงประเภท A, B, C และ D
2.ถังดับเพลิงชนิดน้ำยาเหลวระเหย BF2000 ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ไม่ติดไฟ ไม่นำสื่อไฟฟ้า ใช้ทดแทนเครื่องดับเพลิงชนิดฮาลอน เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมปลอดภัยสะอาด ไม่ทิ้งคราบสกปรกและอายุการใช้งานยาวนาน เหมาะใช้กับอุปกรณ์อิเล็คโทรนิคส์ คอมพิวเตอร์ ตู้คอนโทรลต่างๆ สามารถใช้ดับไฟได้ทุกชนิดอย่างมีประสิทธิภาพไม่ว่าจะเป็นเพลิงประเภท A, B และ C
3.ถังดับเพลิงชนิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ CO2 เป็นก๊าซเฉื่อยไม่ช่วยในการลุกไหม้ เป็นสารไม่มีสี ไม่มีรส ไม่มีกลิ่น ไม่เป็นพิษ และไม่ช่วยในการดำรงชีพ หนักกว่าอากาศ 1.5 เท่า ไม่เป็นสื่อไฟฟ้า เมื่อฉีด CO2 ออกมาแล้ว จะไม่เหลือกากไว้ ไม่ทำให้เกิดเป็นสนิม ไม่ทำอันตรายแก่เครื่องมือเครื่องใช้ สามารถเก็บได้นาน ไม่เสื่อมสภาพ ใช้ดับเพลิงที่เกิดจากเพลิงประเภท B และ C
4.ถังดับเพลิง Fireade2000 สามารถดับไฟ Class A, B, C, D และ K ได้ สามารถยับยั้งการประทุซ้ำของเพลิงได้อย่างถาวร สามารถทำให้วัสดุที่เกิดเพลิงไหม้ลดอุณหภูมิลงอย่างรวดเร็ว เมื่อผสมกับน้ำจะเป็นเนื้อเดียวกัน ไม่ตกตะกอน หรือแยกตัว ใช้หลักการดับเพลิงโดยซึมเข้าสู่ผิวโมเลกุลของเชื้อเพลิง สามารถตอบสนองทันทีต่อควันดำเพื่อลดสารพิษ และช่วยให้สามารถมองเห็นได้ดีขึ้นไม่กัดกร่อนหรือทำลายพื้นผิววัสดุหรือภาชนะที่น้ำยาสัมผัสโดน จุลชีพสามารถย่อยสลายได้ 100% ไม่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมสามารถลดสารพิษ และไอระเหยของไฟ Class B ได้ดี ไม่จำกัดอายุการใช้งานของสารดับเพลิง แม้จะผสมกับน้ำแล้วก็ตาม ได้การรับรองมาตรฐานสารดับเพลิงจากสถาบัน UL และ ULC ได้รับการรับรองมาตรฐานสารดับเพลิงด้านสิ่งแวดล้อมในระดับสูงสุด (WGK1/TUV) มีใบรับรองจากผู้ผลิตว่าสารดับเพลิงใช้ได้ตลอดอายุการใช้งาน ไม่เสื่อมคุณภาพ
การดับไฟ
ประสิทภาพการดับไฟของถังดับเพลิง
ประสิทภาพการดับไฟของถังดับเพลิง ให้ดูที่ค่า Fire Rating ที่ติดอยู่ฉลากข้างถัง คือแสดงเป็น x A : x B เช่น 2A 2B , 1A 10B , 6A 20B ตัวเลขยิ่งมากยิ่งแสดงถึงประสิทธิภาพการดับไฟได้มาก ตามภาพประกอบอันนี้คือ Rating ไฟประเภท A ตัวเลขยิ่งมาก ยิ่งสามารถดับไฟกองไม้ได้ใหญ่มากขึ้น Rating ไฟประเภท B ตัวเลขยิ่งมาก ยิ่งสามารถดับไฟในถาดน้ำมันขนาดใหญ่ขึ้น และปริมาณน้ำมันมากขึ้นได้ สำหรับ ไฟประเภท C คือไฟฟ้า ไม่มี Rating แต่ด้านข้างถังจะบอกว่าถังดับเพลิงนั้นดับประเภท C ได้หรือไม่เท่านั้น หากดับได้ ก็ถือว่าไฟประเภทนั้นจะกลายเป็นประเภท A และ B ในระยะต่อไป เพราะไฟฟ้าเป็นแค่ต้นเหตุทำให้เกิดไฟไหม้เท่านั้น ไม่ได้เป็นเชื้อทำให้ไฟติดครับ วิธีการเลือก Rating ของถังดับเพลิง ถังดับเพลิงชนิดผงเคมีแห้ง ขนาด 10 ปอนด์ ควรเลือก Rating 6A 20B ขนาด 15 ปอนด์ Rating 10A 40B ซื่งส่วนใหญ่ที่มีขายในตลาดนั้นแข่งกันที่ราคา Rating จะอยู่แค่ 2A 2B เท่านั้น ถัง CO2 หรือคาร์บอนไดออกไซด์ ขนาด 10 ปอนด์
การเกิดไฟ
สามเหลี่ยมของไฟ (Fire Triangle)
ไฟหรือเปลวเพลิงเกิดขึ้นเมื่อมีปัจจัยครบ 3 อย่างคือ
1. ความร้อน
2. ออกซิเจน (หรือสารออกซิไดซ์)
3. เชื้อเพลิง
หากขาดปัจจัยใดปัจจัยหนึ่ง จะทำให้เพลิงมอดไป เมื่อพิจารณาถึงปัจจัยดังกล่าว วิธีการดับเพลิงสามารถทำได้โดย
1. ลดความร้อน เป็นวิธีการดับเพลิงที่พบได้มากที่สุด เช่นการฉีดน้ำเข้าดับไฟที่มีเชื้อเพลิงเป็นของแข็งทั่วไป เป็นการลดอุณหภูมิลงให้ต่ำกว่าจุดที่เกิดเปลวเพลิง
2. ลดออกซิเจน การลดปริมาณออกซิเจนสามารถทำได้โดยการใช้ผ้ากันไฟคลุมเปลวเพลิง เพื่อไม่ให้ออกซิเจนสามารถเข้าไปเลี้ยงไฟเพิ่มได้ หรือการใช้ถังดับเพลิงคาร์บอนไดออกไซด์เพื่อลดปริมาณออกซิเจนบริเวณเปลวเพลิง อย่างไรก็ตาม ควรระวังเมื่อการเผาไหม้เกิดขึ้นโดนสารออกซิไดซ์ การตัดออกซิเจนจากระบบจะไม่ช่วยให้เพลิงดับลง
3. ลดเชื้อเพลิง เชื้อเพลิงจะถูกเผาไหม้ไปตามเวลาเมื่อเกิดเพลิงไหม้ การลดเชื้อเพลิงด้วยการย้ายนำเชื้อเพลิงออกจากระบบทั้งทางกายภาพหรือทางเคมี จะทำให้เพลิงดับลงเมื่อเชื้อเพลิงที่สามารถเผาไหม้ได้หมดไป
วิธีการใช้ถังดับเพลิง
ขั้นตอนการใช้งาน
1.ดึงสลักนิรภัยออก
2.ใช้มือจับทั้งส่วนมือจับและคันฉีดให้มั่น
3.หันหัวฉีดไปยังต้นตอของเพลิงแล้วค่อยๆ บีบคันฉีดให้สารในถังดับเพลิงออกมาดับไฟ
4.ตรวจสอบสภาพการถังดับเพลิงให้พร้อมใช้งานควรหมั่นตรวจสอบสภาพการใช้งานของถังดับเพลิงเป็นประจำทุกปี รวมทั้งถังดับเพลิงที่ผ่านการใช้งานมาแล้ว ก็ควรต้องนำมาตรวจสอบเพื่อความพร้อมในการใช้งานเมื่อมีเหตุฉุกเฉิน
5.ติดตั้งในตำแหน่งที่เห็นได้ง่ายและสามารถหยิบมาใช้ได้สะดวกเพลิงไหม้จัดว่าเป็นกรณีฉุกเฉินเร่งด่วน ดังนั้นตำแหน่งของถังดับเพลิงก็ควรต้องอยู่ในที่ที่หยิบใช้งานได้สะดวก หรือถ้าเป็นไปได้ควรจัดวางถังดับเพลิงไว้ประจำห้องทุกห้องในบ้าน โดยเฉพาะส่วนที่ดูจะมีความเสี่ยงเพลิงไหม้สูง เช่น ห้องครัว ห้องนอน ห้องซักผ้า เป็นต้น เมื่อเกิดเหตุฉุกเฉินขึ้นมาจะได้ดับเพลิงได้ทันท่วงที
6.ใช้ถังดับเพลิงตามความเหมาะสมถังดับเพลิงเหมาะจะใช้ดับเพลิงวงเล็กๆ เช่น ไฟที่ไหม้เตาหรือถังขยะที่ติดไฟ เนื่องจากสารเคมีดับไฟในถังดับเพลิงมีจำนวนจำกัด และอย่าลืมว่าสารเคมีในถังดับเพลิงก็เป็นละอองควัน ดังนั้นหากกองเพลิงของคุณก็มีควันไฟพวยพุ่งออกมาเยอะ ก็ควรจะเลี่ยงใช้ถังดับเพลิง เพราะควันไฟอาจจะแทนที่ออกซิเจนจนทำให้คุณหายใจลำบากได้